VẤN ĐỀ KHÔNG PHẢI Ở ĐỒNG TIỀN MÀ CHÍNH CÁCH XÀI TIỀN
1. “Thưa ngài Nāgasena, điều này cũng đã được đức Thế Tôn nói đến:
‘Sợ hãi sanh ra từ sự thân thiết, bụi bặm sanh ra từ nhà ở, không nhà
ở không thân thiết, quả thật điều ấy là quan điểm của bậc hiền
trí.’[22]
Và thêm nữa, Ngài đã nói rằng: ‘Nên cho xây dựng trú xá đẹp, nên thỉnh
các bậc nghe nhiều (học rộng) ngụ tại nơi ấy.’[23]
Thưa ngài Nāgasena, nếu điều đã được nói bởi đức Như Lai là: ‘Sợ hãi
sanh ra từ sự thân thiết, bụi bặm sanh ra từ nhà ở, không nhà ở không
thân thiết, quả thật điều ấy là quan điểm của bậc hiền trí,’ như thế
thì lời nói rằng: ‘Nên cho xây dựng trú xá đẹp, nên thỉnh các bậc nghe
nhiều (học rộng) ngụ tại nơi ấy’ là sai trái.
Nếu điều đã được nói bởi đức Như Lai là: ‘Nên cho xây dựng trú xá đẹp,
nên thỉnh các bậc nghe nhiều (học rộng) ngụ tại nơi ấy,’ như thế thì
lời nói rằng: ‘Sợ hãi sanh ra từ sự thân thiết, bụi bặm sanh ra từ nhà
ở, không nhà ở không thân thiết, quả thật điều ấy là quan điểm của bậc
hiền trí’ cũng là sai trái. Câu hỏi này cũng có cả hai khía cạnh, được
dành cho ngài. Nó nên được giải quyết bởi ngài.”
2. “Tâu đại vương, điều này cũng đã được đức Thế Tôn nói đến: ‘Sợ hãi
sanh ra từ sự thân thiết, bụi bặm sanh ra từ nhà ở, không nhà ở không
thân thiết, quả thật điều ấy là quan điểm của bậc hiền trí.’
Và Ngài đã nói rằng: ‘Nên cho xây dựng trú xá đẹp, nên thỉnh các bậc
nghe nhiều (học rộng) ngụ tại nơi ấy.’
Tâu đại vương, điều đã được đức Thế Tôn nói là: ‘Sợ hãi sanh ra từ sự
thân thiết, bụi bặm sanh ra từ nhà ở, không nhà ở không thân thiết,
quả thật điều ấy là quan điểm của bậc hiền trí,’ điều ấy là lời nói về
bản thể, là lời nói không thiếu sót, là lời nói không thay đổi, (điều
ấy) tương xứng với Sa-môn, thích hợp với Sa-môn, thích đáng với
Sa-môn, xứng đáng với Sa-môn, (việc ấy) là hành xứ của Sa-môn, là cách
thức của Sa-môn, là pháp hành của Sa-môn.
Tâu đại vương, giống như con nai, là loài thú rừng, trong khi lang
thang ở rừng cây, rừng rậm, không chỗ ngụ, không nhà ở, thì ngủ (nơi
nào) theo như ý thích, tâu đại vương, tương tợ y như thế vị tỳ khưu
nên suy tư rằng: ‘Sợ hãi sanh ra từ sự thân thiết, bụi bặm sanh ra từ
nhà ở, không nhà ở không thân thiết, quả thật điều ấy là quan điểm của
bậc hiền trí.’
3. Tâu đại vương, trái lại về điều đã được đức Thế Tôn nói là: ‘Nên
cho xây dựng trú xá đẹp, nên thỉnh các bậc nghe nhiều (học rộng) ngụ
tại nơi ấy,’ điều ấy đã được đức Thế Tôn nói trong khi xem xét về hai
lợi ích. Hai điều nào? Việc gọi là bố thí trú xá được tất cả chư Phật
ngợi khen, đồng ý, tán dương, ca tụng rằng: ‘Những người ấy sau khi
dâng cúng vật thí về trú xá ấy thì sẽ hoàn toàn giải thoát khỏi
sanh-già-chết.’ Đây là lợi ích thứ nhất trong việc bố thí trú xá.
Còn có điều khác nữa, trong khi trú xá được hiện hữu thì các tỳ khưu
ni sẽ có được nơi gặp gỡ các vị (tỳ khưu) có kinh nghiệm, đối với
những người có ước muốn tiếp kiến thì việc tiếp kiến sẽ là việc dễ
dàng đạt được, việc khó tiếp kiến sẽ xảy ra khi không có trú xứ. Đây
là lợi ích thứ nhì trong việc bố thí trú xá. Trong khi xem xét về hai
lợi ích này, đức Thế Tôn đã nói rằng: ‘Nên cho xây dựng trú xá đẹp,
nên thỉnh các bậc nghe nhiều (học rộng) ngụ tại nơi ấy.’ Trong trường
hợp ấy, người con trai của đức Phật không nên biến chỗ ngụ thành nhà
ở.”
“Thưa ngài Nāgasena, tốt lắm! Trẫm chấp nhận điều này đúng theo như vậy.”