Bài học ngày 27-07-2013
MILINDAPAÑHAPĀḶI & MILINDA VẤN ĐẠO
Người Dịch: Tỳ khưu Indacanda
IV. PHẨM NIẾT BÀN
SA MÔN QUẢ KHÔNG PHẢI LÚC NÀO CŨNG NHÃN TIỀN
5. Đức
vua đã nói rằng: “Thưa ngài Nāgasena, ngài nói rằng: ‘Làm cách nào để cho khổ
này diệt và khổ khác không thể sanh lên? Tâu đại vương, sự xuất gia của chúng
tôi là với mục đích ấy.’ Có lợi ích gì với việc đã tinh tấn trước đây? Chẳng phải
là nên tinh tấn trong thời hiện tại hay sao?”
Vị
trưởng lão đã nói rằng: “Tâu đại vương, sự tinh tấn trong thời hiện tại thì
chưa làm được việc, sự tinh tấn trước đây thì đã làm được việc.”
“Xin
ngài cho ví dụ.”
“Tâu
đại vương, đại vương nghĩ gì về điều này? Phải chăng khi nào đại vương bị khát
thì khi ấy đại vương mới bảo đào giếng nước, mới bảo đào hồ nước (nghĩ rằng):
‘Ta sẽ uống nước’?”
“Thưa
ngài, không đúng.”
“Tâu
đại vương, tương tợ y như thế sự tinh tấn trong thời hiện tại thì chưa làm được
việc, sự tinh tấn trước đây thì đã làm được việc.”
“Xin
ngài cho thêm ví dụ.”
“Tâu
đại vương, đại vương nghĩ gì về điều này? Phải chăng khi nào đại vương thèm ăn
thì khi ấy đại vương mới bảo cày ruộng, mới bảo trồng lúa sāli, mới bảo đem
thóc lại (nghĩ rằng): ‘Ta sẽ thọ dụng bữa ăn’?”
“Thưa
ngài, không đúng.”
“Tâu
đại vương, tương tợ y như thế sự tinh tấn trong thời hiện tại thì chưa làm được
việc, sự tinh tấn trước đây thì đã làm được việc.”
“Xin
ngài cho thêm ví dụ.”
“Tâu
đại vương, đại vương nghĩ gì về điều này? Phải chăng khi nào đại vương lâm trận
thì khi ấy đại vương mới bảo đào hào, mới bảo đắp lũy, mới bảo xây cổng thành,
mới bảo làm vọng gác, mới bảo đem lại thóc, khi ấy đại vương mới rèn luyện về
voi, mới rèn luyện về ngựa, mới rèn luyện về xe, mới rèn luyện về cung, mới rèn
luyện về gươm?”
“Thưa
ngài, không đúng.”
“Tâu
đại vương, tương tợ y như thế sự tinh tấn trong thời hiện tại thì chưa làm được
việc, sự tinh tấn trước đây thì đã làm được việc. Tâu đại vương, điều này cũng
đã được đức Thế Tôn nói đến:
‘Người
biết việc nào lợi ích cho mình thì nên làm việc ấy trước. Không có ý nghĩ như kẻ
đánh xe bò, bậc thông minh sáng trí nên cố gắng.
Giống
như kẻ đánh xe bò từ bỏ con đường lớn bằng phẳng đi vào con đường gồ ghề, bị
gãy trục xe rồi bực bội.
Như vậy,
sau khi xa lìa Chánh Pháp, xu hướng theo phi pháp, kẻ ngu bị rơi vào miệng thần
chết, sầu muộn như kẻ bị gãy trục xe vậy.’”
“Thưa
ngài Nāgasena, ngài thật khôn khéo.”’’