XÓM
CHÀI TANH CÁ, LÀNG NHANG THƠM TRẦM
1. “Thưa ngài
Nāgasena, điều này cũng đã được đức Thế Tôn nói đến khi là voi chúa
Chaddanta:[27] ‘Trong khi siết chặt (nghĩ rằng): Ta có thể hủy diệt gã này,’
con voi đã nhìn thấy tấm y ca-sa, biểu tượng của các vị ẩn sĩ. Con thú bị hành
hạ đau khổ đã có ý tưởng sanh khởi rằng: Biểu tượng của các vị A-la-hán là cao
quý, là hình bóng không thể bị hủy diệt.’
Và thêm nữa,
Ngài đã nói rằng: ‘Trong khi là người thanh niên Bà-la-môn Jotipāla thì đã sỉ vả,
đã chê bai đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác Kassapa bằng những lời
nói vô lễ, thô lỗ nói là kẻ trọc đầu, nói là kẻ Sa-môn nhỏ nhoi.’
Thưa ngài
Nāgasena, nếu đức Bồ Tát trong khi là loài thú đã tôn kính tấm y ca-sa, như thế
thì lời nói rằng: ‘Đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác Kassapa đã bị người
thanh niên Bà-la-môn Jotipāla sỉ vả, chê bai bằng những lời nói vô lễ, thô lỗ
nói là kẻ trọc đầu, nói là kẻ Sa-môn nhỏ nhoi’ là sai trái. Nếu đức Thế Tôn, bậc
A-la-hán, Chánh Đẳng Giác Kassapa đã bị người thanh niên Bà-la-môn Jotipāla sỉ
vả, chê bai bằng những lời nói vô lễ, thô lỗ nói là kẻ trọc đầu, nói là kẻ
Sa-môn nhỏ nhoi, như thế thì lời nói rằng: ‘Y ca-sa đã được tôn kính bởi voi
chúa Chaddanta’ cũng là sai trái. Nếu đức Bồ Tát, lúc là loài thú, dẫu đang chịu
đựng cảm thọ thô thiển, nhức nhối, đau đớn, cũng đã tôn kính tấm y ca-sa được kẻ
thợ săn khoác lên, tại sao trong khi là loài người, có trí tuệ đã chín muồi, có
sự hiểu biết đã chín muồi, sau khi nhìn thấy đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng
Giác, đấng Thập Lực, vị Lãnh Đạo Thế Gian Kassapa, vô cùng nổi bật, có hào
quang một sải tay rực sáng, bậc cao quý tối thượng đang khoác lên tấm y ca-sa vải
xứ Kāsī cao quý và ưng ý thì đã không tôn kính? Câu hỏi này cũng có cả hai khía
cạnh, được dành cho ngài. Nó nên được giải quyết bởi ngài.”
2. “Tâu đại
vương, điều này cũng đã được đức Thế Tôn nói đến khi là voi chúa Chaddanta:
‘Trong khi là người thanh niên Bà-la-môn Jotipāla thì đã sỉ vả, đã chê bai đức
Thế Tôn, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác Kassapa bằng những lời nói vô lễ, thô lỗ
nói là kẻ trọc đầu, nói là kẻ Sa-môn nhỏ nhoi.’
Và đức Thế Tôn,
bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác Kassapa đã bị người thanh niên Bà-la-môn Jotipāla
sỉ vả, chê bai bằng những lời nói vô lễ, thô lỗ nói là kẻ trọc đầu, nói là kẻ
Sa-môn nhỏ nhoi. Tuy nhiên, điều đó là do tác động của dòng dõi, do tác động của
gia tộc. Tâu đại vương, thanh niên Bà-la-môn Jotipāla đã được sanh ra ở gia tộc
không có đức tin, không có tịnh tín. Cha mẹ, anh chị em, và những người tôi
trai, tớ gái, kẻ hầu, và tùy tùng của anh ta là những người thờ phụng đấng
Brahmā, kính trọng đấng Brahmā. Họ (nghĩ rằng): ‘Chỉ có các vị Bà-la-môn là tối
thượng, cao quý’ rồi chê trách, nhờm gớm các vị xuất gia còn lại. Thanh niên
Bà-la-môn Jotipāla đã nghe điều ấy từ những người ấy, nên khi được người thợ
làm đồ gốm Ghaṭīkāra mời mọc về việc diện kiến đấng Đạo Sư đã nói như vầy: ‘Cái
gì với việc diện kiến vị Sa-môn nhỏ nhoi trọc đầu của ngươi?’
Tâu đại vương,
giống như thuốc trường sanh sau khi đặt gần thuốc độc thì trở nên đắng. Và giống
như nước mát sau khi để gần ngọn lửa thì trở nên nóng. Tâu đại vương, tương tợ
y như thế thanh niên Bà-la-môn Jotipāla đã được sanh ra ở gia tộc không có đức
tin, không có tịnh tín; anh ta, sau khi trở nên mù quáng vì tác động của gia tộc,
đã sỉ vả, đã chê bai đức Như Lai.
Tâu đại vương,
giống như khối lửa lớn đã được đốt lên phát cháy, có ánh sáng, sau khi gặp nước
thì trở nên có màu đen, mát lạnh, ánh sáng và sức nóng bị mất đi, tợ như trái
cây nigguṇḍi đã được chín muồi. Tâu đại vương, tương tợ y như thế thanh niên
Bà-la-môn Jotipāla có phước đức, có đức tin, có sự sáng láng bao la của trí tuệ,
sau khi đã được sanh ra ở gia tộc không có đức tin, không có tịnh tín; anh ta,
sau khi trở nên mù quáng vì tác động của gia tộc, đã sỉ vả, đã chê bai đức Như
Lai, và sau khi đi đến gần và đã biết được ân đức của Phật thì đã trở thành như
là người hầu, và sau khi xuất gia trong Giáo Pháp của đấng Chiến Thắng, đã làm
sanh khởi các thắng trí và các thiền chứng, rồi đã đi đến cõi Phạm Thiên.”
“Thưa ngài
Nāgasena, tốt lắm! Trẫm chấp nhận điều này đúng theo như vậy.”
Câu hỏi về
Chaddanta và Jotipāla là thứ sáu.