Thứ Hai, 11 tháng 11, 2013
CÓ THẦY NHƯ KHÔNG CÓ THẦY
1. “Thưa ngài Nāgasena, điều này cũng
đã được đức Thế Tôn nói đến:
‘Không có ai là thầy của ta, người
tương đương với ta không tìm thấy. Ở thế gian luôn cả cõi trời, không có ai là
đối thủ của ta.’
Và thêm nữa, Ngài đã nói rằng: ‘Này
các tỳ khưu, như vậy Āḷāra Kālāma, trong khi đang là thầy của
Ta, đã đặt Ta, đang là người đệ tử, ngang hàng với mình, và đã tôn vinh Ta với
sự tôn vinh tột bực.’
Thưa ngài Nāgasena, nếu điều đã được
nói bởi đức Như Lai là: ‘Không có ai là thầy của ta, người tương đương với
ta không tìm thấy,’ như thế thì lời nói rằng: ‘Này các tỳ khưu, như vậy
Āḷāra Kālāma, trong khi đang là thầy của Ta, đã đặt Ta, đang là người đệ
tử, ngang hàng với mình’ là sai trái. Nếu điều đã được nói bởi đức Như Lai
là: ‘Này các tỳ khưu, như vậy Āḷāra Kālāma, trong khi đang là thầy của
Ta, đã đặt Ta, đang là người đệ tử, ngang hàng với mình,’ như thế thì lời
nói rằng: ‘Không có ai là thầy của ta, người tương đương với ta không tìm
thấy’ cũng là sai trái. Câu hỏi này cũng có cả hai khía cạnh, được dành cho
ngài. Nó nên được giải quyết bởi ngài.”
2. “Tâu đại vương, điều này cũng đã
được đức Thế Tôn nói đến:
‘Không có ai là thầy của ta, người
tương đương với ta không tìm thấy. Ở thế gian luôn cả cõi trời, không có ai là
đối thủ của ta.’
Và Ngài đã nói rằng: ‘Này các tỳ
khưu, như vậy Āḷāra Kālāma, trong khi đang là thầy của Ta, đã đặt Ta, đang là người đệ
tử, ngang hàng với mình, và đã tôn vinh Ta với sự tôn vinh tột bực.’ Tuy nhiên, lời nói
ấy đã được nói liên quan đến bản thân vị thầy của chính đức Bồ Tát lúc chưa là
bậc Chánh Đẳng Giác, trước khi giác ngộ.
Tâu đại vương, năm vị này là những
người thầy của đức Bồ Tát lúc chưa là bậc Chánh Đẳng Giác, trước khi giác ngộ.
Được chỉ dạy bởi những vị này, đức Bồ Tát đã trải qua ở nơi kia ở nơi nọ. Năm
vị nào?
Tâu đại vương, khi đức Bồ Tát ở giai đoạn
đã được sanh ra, các vị ấy là tám vị Bà-la-môn đã xét đoán các tướng tốt, tức
là các vị Rāma, Dhaja, Lakkhaṇa, Mantī, Yañña, Suyāma, Subhoja, Sudatta. Các vị
ấy đã tuyên bố về điềm lành của đức Bồ Tát và đã thực hiện công việc bảo hộ;
các vị ấy là những vị thầy đầu tiên.
Tâu đại vương, còn có vị khác nữa là vị
Bà-la-môn tên Sabbamitta, được sanh ra ở nơi quý phái, cao thượng, có dòng dõi,
biết về cú pháp, về văn phạm, có sáu chi phần (của kinh Vệ Đà). Vào lúc bấy
giờ, người cha của đức Bồ Tát, đức vua Suddhodana, sau khi rước về đã rưới nước
với chiếc bình vàng, rồi đã trao cho (nói rằng): ‘Hãy cho đứa bé trai này học
tập;’ đây là vị thầy thứ nhì.
Tâu đại vương, còn có vị khác nữa là vị
Thiên nhân đã khiến cho đức Bồ Tát chấn động tâm. Sau khi lắng nghe lời nói của
vị ấy, đức Bồ Tát đã bị chấn động, kinh hoàng, rồi vào chính thời khắc ấy đã ra
đi xuất ly và đã xuất gia; đây là vị thầy thứ ba.
Tâu đại vương, còn có vị khác nữa là Āḷāra Kālāma; đây là vị
thầy thứ tư.
Tâu đại vương, còn có vị khác nữa là
Uddaka Rāmaputta; đây là vị thầy thứ năm.
Tâu đại vương, đây là năm vị thầy của
đức Bồ Tát lúc chưa là bậc Chánh Đẳng Giác, trước khi giác ngộ. Tuy nhiên, các
vị này là những người thầy về pháp thế gian. Tâu đại vương, trái lại trong việc
thấu triệt trí Toàn Tri về các pháp xuất thế gian này, thì không có vị hướng
dẫn nào trội hơn đức Như Lai. Tâu đại vương, đức Như Lai là đấng Tự Chủ, bậc
không có thầy.
Bởi lý do ấy, đức Như Lai đã nói rằng:
‘Không có ai là thầy của ta, người
tương đương với ta không tìm thấy. Ở thế gian luôn cả cõi trời, không có ai là
đối thủ của ta.’”
“Thưa ngài Nāgasena, tốt lắm! Trẫm chấp
nhận điều này đúng theo như vậy.”