Chủ Nhật, 20 tháng 10, 2013
THƯỜNG NGỮ VÀ PHÁP NGỮ
1.
“Thưa ngài Nāgasena, điều này cũng đã được đức Thế Tôn nói đến: ‘Trong khi
không hãm hại người khác ở trên đời, ngươi sẽ trở thành người được yêu mến,
được thân cận.’ Và thêm nữa, Ngài đã nói rằng: ‘Hãy trấn áp kẻ xứng đáng với sự
trấn áp, hãy nâng đỡ kẻ xứng đáng với sự nâng đỡ.’ Thưa ngài Nāgasena, trấn áp
nghĩa là chặt tay, chặt chân, trừng phạt, giam cầm, hành hạ, giết chết, làm tổn
thương sự tiếp nối (mạng sống). Lời nói này đối với đức Thế Tôn là không được
đúng đắn. Và đức Thế Tôn không thể nào nói lời nói này.
Thưa ngài Nāgasena, nếu đức Thế Tôn
đã nói rằng: ‘Trong khi không hãm hại người khác ở trên đời, ngươi sẽ trở thành
người được yêu mến, được thân cận,’ như thế thì lời nói rằng: ‘Hãy trấn áp kẻ
xứng đáng với sự trấn áp, hãy nâng đỡ kẻ xứng đáng với sự nâng đỡ’ là sai trái.
Nếu đức Như Lai đã nói rằng: ‘Hãy trấn áp kẻ xứng đáng với sự trấn áp, hãy nâng
đỡ kẻ xứng đáng với sự nâng đỡ,’ như thế thì lời nói rằng: ‘Trong khi không hãm
hại người khác ở trên đời, ngươi sẽ trở thành người được yêu mến, được thân
cận’ cũng là sai trái. Câu hỏi này cũng có cả hai khía cạnh, được dành cho
ngài. Nó nên được giải quyết bởi ngài.”
2. “Tâu đại vương, điều này cũng đã được
đức Thế Tôn nói đến: ‘Trong khi không hãm hại người khác ở trên đời, ngươi sẽ
trở thành người được yêu mến, được thân cận.’ Và Ngài đã nói rằng: ‘Hãy trấn áp
kẻ xứng đáng với sự trấn áp, hãy nâng đỡ kẻ xứng đáng với sự nâng đỡ.’
Tâu đại vương, điều nói là: ‘Trong
khi không hãm hại người khác ở trên đời, ngươi sẽ trở thành người được yêu mến,
được thân cận,’ đối với tất cả các đức Như Lai thì điều này được chấp thuận,
điều này là sự chỉ dạy, điều này là sự giảng giải Giáo Pháp. Tâu đại vương, bởi
vì Giáo Pháp có sự không hãm hại là tướng trạng. Điều này là lời nói về bản
thể.
Tâu đại vương, còn về việc đức Như
Lai đã nói rằng: ‘Hãy trấn áp kẻ xứng đáng với sự trấn áp, hãy nâng đỡ kẻ xứng
đáng với sự nâng đỡ,’ điều ấy là ngôn từ. Tâu đại vương, tâm bị kích động là
cần được trấn áp, tâm trì trệ là cần được nâng đỡ. Tâm bất thiện là cần được
trấn áp, tâm thiện là cần được nâng đỡ. Tác ý không đúng đường lối là cần được
trấn áp, tác ý đúng đường lối là cần được nâng đỡ. Sự thực hành sai trái là cần
được trấn áp, sự thực hành đúng đắn là cần được nâng đỡ. Người không thánh
thiện là cần được trấn áp, người thánh thiện là cần được nâng đỡ. Kẻ trộm cướp
là cần được trấn áp, kẻ không là trộm cướp là cần được nâng đỡ.”
“Thưa
ngài Nāgasena, hãy là vậy. Giờ đây ngài mới đề cập đến vấn đề của trẫm, trẫm
quan tâm đến ý nghĩa của điều trẫm hỏi. Thưa ngài Nāgasena, như vậy trong khi
trấn áp kẻ trộm cướp thì nên trấn áp như thế nào?”
“Tâu
đại vương, trong khi trấn áp kẻ trộm cướp thì nên trấn áp như vầy: Kẻ đáng quở
trách thì nên quở trách, kẻ đáng trừng phạt thì nên trừng phạt, kẻ đáng lưu đày
thì nên lưu đày, kẻ đáng giam cầm thì nên giam cầm, kẻ đáng tử hình thì nên tử
hình.”
“Thưa ngài Nāgasena, như vậy việc tử
hình những kẻ trộm cướp có được các đức Như Lai chấp thuận không?”
“Tâu đại vương, không.”
“Thưa ngài Nāgasena, vậy thì tại sao
việc kẻ trộm cướp cần được chỉ dạy lại được các đức Như Lai chấp thuận?”
“Tâu đại vương, kẻ nào bị tử hình,
không phải do sự chấp thuận của các đức Như Lai mà kẻ ấy bị tử hình. Kẻ ấy bị
tử hình bởi việc đã làm của chính bản thân. Thêm nữa, kẻ ấy được chỉ dạy theo
sự chỉ dạy về Giáo Pháp. Tâu đại vương, phải chăng bậc trí có thể bắt giữ người
không gây án không phạm tội đang đi trên đường rồi giết chết không?”
“Thưa
ngài, không thể.”
“Tâu đại vương, vì lý do gì?”
“Thưa
ngài, vì là người không gây án.”
“Tâu
đại vương, tương tợ y như thế kẻ trộm cướp sẽ bị giết chết không phải do sự
chấp thuận của các đức Như Lai. Kẻ ấy sẽ bị giết chết bởi việc đã làm của chính
bản thân. Như thế, phải chăng trong trường hợp này người chỉ dạy phạm vào lỗi
lầm nào đó?”
“Thưa
ngài, không có.”
“Tâu
đại vương, như thế thì sự chỉ dạy của các đức Như Lai là sự chỉ dạy đúng đắn.”
“Thưa
ngài Nāgasena, tốt lắm! Trẫm chấp nhận điều này đúng theo như vậy.”