NẾU CÓ THỂ SAO ĐỨC PHẬT KHÔNG TRỤ THẾ LÂU HƠN
1.
“Thưa ngài Nāgasena, điều này cũng đã được đức Thế Tôn nói đến: ‘Này Ānanda, bốn
nền tảng về thần thông của Như Lai đã được tu tập, được thực hành thường xuyên,
được tạo thành phương tiện, được tạo thành nền tảng, được thiết lập, được tích
lũy, được khởi đầu tốt đẹp. Này Ānanda, Như Lai trong khi mong muốn có thể tồn
tại một kiếp hoặc hơn một kiếp.’ Và thêm nữa, Ngài đã nói rằng: ‘Từ nay cho đến
hết ba tháng, Như Lai sẽ viên tịch Niết Bàn.’ Thưa ngài Nāgasena, nếu điều đã
được nói bởi đức Thế Tôn là: ‘Này Ānanda, bốn nền tảng về thần thông của Như
Lai đã được tu tập, —(như trên)— có thể tồn tại một kiếp hoặc hơn một kiếp,’
như thế thì giới hạn ba tháng là sai trái. Nếu việc giới hạn ba tháng là sự thật,
như thế thì lời nói rằng: ‘có thể tồn tại một kiếp hoặc hơn một kiếp’ là sai
trái. Đối với các đức Như Lai, không có việc đã phát biểu về điều không có cơ sở.
Chư Phật Thế Tôn có lời nói không rồ dại, có lời nói chân thật, có lời nói
không hai nghĩa. Câu hỏi này cũng có cả hai khía cạnh, thâm sâu, vô cùng khôn
khéo, khó phân giải. Nó được dành cho ngài. Xin ngài hãy phá vỡ mạng lưới tà kiến
này. Xin ngài hãy xác định về điều chắc thật. Xin ngài hãy đánh đổ học thuyết của
những kẻ khác.”
2.
“Tâu đại vương, điều này cũng đã được đức Thế Tôn nói đến: ‘Này Ānanda, bốn nền
tảng về thần thông của Như Lai đã được tu tập, —(như trên)— có thể tồn tại một
kiếp hoặc hơn một kiếp.’ Và giới hạn ba tháng đã được nói đến. Và hơn nữa, kiếp
ấy được gọi là kiếp của tuổi thọ. Tâu đại vương, đức Thế Tôn không phải là đang
tán dương năng lực của bản thân mà đã nói như vậy. Tuy nhiên, tâu đại vương, đức
Thế Tôn trong khi đang tán dương năng lực của thần thông mà đã nói như vậy:
‘Này Ānanda, bốn nền tảng về thần thông của Như Lai đã được tu tập, —(như
trên)— có thể tồn tại một kiếp hoặc hơn một kiếp.’ Tâu đại vương, giống như con
ngựa thuần chủng của đức vua có sự di chuyển nhanh với tốc độ của gió. Đức vua
trong khi tán dương năng lực về tốc độ của con ngựa có thể nói ở giữa dân chúng
gồm có thị dân, dân chúng, nhân công, binh lính, Bà-la-môn, gia chủ, và các
quan đại thần như vầy: ‘Này các khanh, con ngựa quý giá này của trẫm trong khi
mong muốn có thể đi dọc theo trái đất được bao quanh bởi nước của biển cả rồi
đi về đây trong giây lát.’ Dầu không phô bày sự di chuyển nhanh chóng cho hội
chúng ấy, nhưng sự nhanh chóng ấy của nó được biết đến, và nó có khả năng đi dọc
theo trái đất được bao quanh bởi nước của biển cả trong giây lát.
Tâu
đại vương, tương tợ y như thế đức Thế Tôn không phải là đang tán dương năng lực
của bản thân mà đã nói như vậy. Tuy nhiên, điều ấy đã được nói (bởi đức Thế
Tôn) sau khi ngồi xuống ở giữa các vị A-la-hán có ba Minh, sáu Thắng Trí, không
ô nhiễm, có các lậu hoặc đã cạn kiệt, cùng với chư Thiên và nhân loại rằng:
‘Này Ānanda, bốn nền tảng về thần thông của Như Lai đã được tu tập, được thực
hành thường xuyên, được tạo thành phương tiện, được tạo thành nền tảng, được
thiết lập, được tích lũy, được khởi đầu tốt đẹp. Này Ānanda, Như Lai trong khi
mong muốn có thể tồn tại một kiếp hoặc hơn một kiếp.’ Tâu đại vương, và năng lực
thần thông ấy của đức Thế Tôn được biết đến, và đức Thế Tôn có khả năng tồn tại
một kiếp hoặc hơn một kiếp nhờ vào năng lực thần thông. Nhưng đức Thế Tôn không
phô bày năng lực thần thông cho hội chúng ấy. Tâu đại vương, đức Thế Tôn không
có mong muốn đối với tất cả các hữu, và đối với đức Thế Tôn tất cả các hữu là bị
chê trách. Tâu đại vương, điều này cũng đã được đức Thế Tôn nói đến: ‘Này các tỳ
khưu, cũng như phân bò dầu chỉ chút ít cũng có mùi thối, này các tỳ khưu, tương
tợ y như thế Ta không ca ngợi về sự hiện hữu dầu chỉ chút ít, thậm chí chỉ là
thời gian của một khảy móng tay.’ Tâu đại vương, sau khi xem tất cả các hữu,
các cảnh giới, và các nguồn đưa đến tái sanh là tương đương với phân bò, phải
chăng đức Thế Tôn còn thể hiện sự ước muốn và tham đắm ở các hữu thông qua năng
lực của thần thông?”
“Thưa
ngài, không đúng.”
“Tâu
đại vương, chính vì điều ấy trong khi tán dương năng lực của thần thông đức Thế
Tôn đã gầm lên tiếng rống sư tử của bậc Giác Ngộ có hình thức như thế.”
“Thưa
ngài Nāgasena, tốt lắm! Trẫm chấp nhận điều này đúng theo như vậy.”